Hàng chục nghìn cán bộ tài chính, thuế, hải quan luân chuyển mỗi năm

Phiên chất vấn Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc bắt đầu từ 8h45, xoay quanh các vấn đề liên quan tới:

- Thực hiện chính sách tài khoá, quản lý giá, ổn định lạm phát.

- Những bất cập trên thị trường vốn, chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp; giải pháp để lành mạnh hoá và phát triển bền vững thị trường này.

- Những "nút thắt" khiến cổ phần hoá, thoái vốn doanh nghiệp chậm

- Giải pháp chống thất thu thuế trong chuyển nhượng bất động sản; thu thuế của các nền tảng số xuyên biên giới (Facebook, Google, thương mại điện tử...).

Phó thủ tướng Lê Minh Khái, Lê Văn Thành, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư, Công Thương, Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Giao thông Vận tải, Xây dựng, Tài nguyên & Môi trường, Lao động, Thương binh và Xã hội, Thông tin & Truyền thông, Công an; Thống đốc Ngân hàng nhà nước; Tổng Thanh tra Chính phủ và Tổng Kiểm toán nhà nước cùng giải trình các vấn đề liên quan.

Hàng chục nghìn cán bộ ngành tài chính luân chuyển mỗi năm

Đại biểu Trần Hồng Nguyên (Bình Thuận) đặt câu hỏi về giải pháp đột phá của ngành tài chính trong luân chuyển cán bộ, nhất là với những lĩnh vực có thể nhạy cảm như thuế.

Về việc này, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, cứ 5 năm ngành luân chuyển một lần và việc này đã được thực hiện mạnh. Ông khẳng định, một người không giữ vị trí quá 8 năm.

"Hằng năm chúng tôi luân chuyển hàng chục nghìn cán bộ thuế, hải quan, kho bạc. Việc luân chuyển được thực hiện công bằng, minh bạch, tạo tính tự giác với các bộ ngành thuế, hải quan, kho bạc", ông nói.

Cuối mỗi măm danh sách luân chuyển của năm sau sẽ được công khai. Cán bộ thuế, hải quan... luân chuyển từ địa phương này sang địa phương khác; cán bộ công chức luân chuyển trong cơ quan, từ phòng này sang phòng khác, vị trí này sang vị trí khác. Hiện ngành tài chính có 67.000 cán bộ, khi thực hiện luân chuyển không có đơn thư kiện cáo.

'Đã nỗ lực ngăn chặn rủi ro của thị trường chứng khoán'

Đại biểu chất vấn về trách nhiệm của Bộ Tài chính khi để xảy ra những vi phạm trên thị trường chứng khoán.

Trả lời, ông Phớc cho rằng cơ quan này đã nỗ lực ngăn chặn, xử lý một số sai phạm, làm cho thị trường minh bạch hơn. Ông kể ra, từ tháng 4 đến tháng 9/2021, Bộ ra 5 thông cáo báo chí về rủi ro của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Bộ cũng cảnh báo nhà đầu tư chứng khoán; ra công điện yêu cầu Ủy ban chứng khoán và các cơ quan thanh tra.

Đầu tháng 4, cơ quan này thanh tra các công ty kiểm toán độc lập của các công ty chứng khoán, từ đó phát hiện nhiều sai phạm, chuyển cơ quan điều tra 34 vụ, xử phạt hành chính 568 vụ, với số tiền hơn 29 tỷ đồng. Ông Phớc cho rằng đây cũng là bước làm lành mạnh hóa thị trường chứng khoán.

"Tuy nhiên, cán bộ Bộ Tài chính cũng có trách nhiệm trong việc này. Chúng tôi đã cách chức 2 cán bộ lãnh đạo, cảnh cáo 2 cán bộ, kiểm điểm nhiều người khác, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán, Tổng giám đốc HOSE bị cách chức...", ông Phớc nói.

Hệ thống KRX bao giờ hoàn thành

Đại biểu Nguyễn Minh Sơn (Tiền Giang) chất vấn tại sao hệ thống KRX 10 năm chưa vận hành và khi nào có thể xong để ổn định thị trường, tâm lý nhà đầu tư.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc sau đó cho biết dự án này "đã 22 năm rồi chứ không phải 10 năm". Đây là dự án do Hàn Quốc tài trợ, Bộ đang tích cực thúc đẩy, có giải pháp mạnh, yêu cầu nhà thầu sang hoàn thiện với thời gian sớm nhất. Hiện hệ thống tại HNX, HoSE đã có thể nới "room" giao dịch từ 1 triệu lệnh mỗi ngày lên 3 triệu (Mức thực hiện hiện nay là 2,5 triệu giao dịch mỗi ngày).

"Chúng tôi tiếp tục đưa các chuyên gia giỏi để nâng "room" lên khoảng 5 triệu, đảm bảo hệ thống công nghệ thông tin của sàn HoSE không bị nghẽn mạch như thời gian qua", ông nó.

Ông cũng nhắc lại giai đoạn nghẽn lệnh hồi đầu năm 2021 và cảm ơn sự đóng góp của các công ty công nghệ trong nước như FPT, Viettel và chuyên gia giỏi đã giải cứu thành công trong 100 ngày cho hệ thống.

"Nếu hệ thống dự phòng KRX hoàn thành nữa thì đảm bảo hoạt động thông suốt, giúp phát triển dài hạn cho thị trường chứng khoán", ông Phớc nói.

Vì sao thất thoát vốn Nhà nước trong cổ phần hoá, thoái vốn?

Ở những câu hỏi đầu tiên, các đại biểu Quốc hội chất vấn việc để thất thoát đất đai, vốn khi chuyển đổi cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước.

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ (TP HCM) đặt câu hỏi về rà soát sắp xếp xử lý nhà đất, cổ phần hoá nhiều khó khăn, kéo dài do pháp lý đất đai phức tạp, đặc biệt là xác định lợi thế giá trị, quyền sử dụng đất với đất thuê hằng năm... khi xác định giá trị khởi điểm theo Nghị định 32. "Bộ trưởng nhận diện thế nào, giải quyết ra sao. Biện pháp gì để đẩy nhanh thoái vốn Nhà nước", bà hỏi.

Đại biểu Nguyễn Thành Công (Ninh Bình), Nguyễn Minh Sơn (Tiền Giang) cũng đặt vấn đề về vướng mắc trong sắp xếp, xử lý đất đai của doanh nghiệp Nhà nước có diện tích đất lớn, tại nhiều địa phương. "Liệu đây có phải nguyên nhân chính gây vướng mắc trong thoái vốn, cổ phần hoá hay không?", ông đặt vấn đề.

Trả lời, Bộ trưởng Tài chính Hồ Tài chính thừa nhận, việc sắp xếp nhà đất, phê duyệt phương án sử dụng đất là nút thắt trong cổ phần hoá. Vừa qua cổ phần hoá chậm cũng do khâu này.

Theo ông, khi trình phương án sắp xếp tài sản công, nhà cửa đất đai của doanh nghiệp Nhà nước, UBND tỉnh phê duyệt phương án, nhưng thực hiện chậm. Năm 2021, chỉ 18 doanh nghiệp được thoái vốn, cổ phần hoá được 4 đơn vị, tổng thu ngân sách hơn 4.200 tỷ đồng. Ông cho rằng cần hoàn thiện thêm khung pháp lý để đẩy nhanh vấn đề này.

Ngoài ra, theo Nghị định 32 của Chính phủ, tài sản doanh nghiệp gắn liền với đất thuê hàng năm thì không được tính vào giá trị doanh nghiệp, nhưng nộp tiền đất một năm thì lại được gắn vào giá trị doanh nghiệp. Ông Phớc nói "đây là lỗ hổng cần xử lý để không thất thoát đất đai khi chuyển sang cổ phần hoá doanh nghiệp".