Tạo động lực giúp các dân tộc thiểu số khó khăn đặc thù phát triển

Các DTTS rất ít người chủ yếu cư trú tập trung tại những địa bàn đặc biệt khó khăn, khó tiếp cận các nguồn lực đầu tư, dịch vụ xã hội cơ bản và cơ hội phát triển khi tỷ lệ hộ nghèo cao gấp 1,5 - 3 lần so với các nhóm dân tộc khác, thu nhập bình quân đầu người thấp, số người không biết đọc, biết viết, tái mù chữ cao, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn xảy ra. Để giải quyết những vấn đề cấp bách đối với đồng bào DTTS rất ít người với quan điểm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, Đảng, Nhà nước có nhiều chính sách phát triển dân tộc. Trong số 10 dự án thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào DTTS&MN, có một dự án được thiết kế dành riêng cho các dân tộc thiểu số còn gặp nhiều khó khăn và có khó khăn đặc thù là Dự án 9, gồm Tiểu dự án 1: Đầu tư phát triển KT - XH nhóm DTTS rất ít người, nhóm dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, dân tộc có khó khăn đặc thù và Tiểu dự án 2: Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống của các dân tộc còn gặp khó khăn và có khó khăn đặc thù.

Theo đó, đối với các thôn tập trung đông đồng bào DTTS có khó khăn đặc thù, có tỷ lệ hộ nghèo cao được đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo cơ sở hạ tầng như: Đường giao thông, điện sản xuất, sinh hoạt, thủy lợi, công trình chống sạt lở, các công trình về văn hóa, giáo dục. Các hộ DTTS có khó khăn đặc thù được hỗ trợ giống, chuồng trại, vật tư nông nghiệp, vắc-xin tiêm phòng các dịch bệnh nguy hiểm cho gia súc, gia cầm; tập huấn nâng cao kiến thức, trình độ năng lực sản xuất, tham quan học tập trao đổi kinh nghiệm cho cộng đồng; xây dựng mô hình, tổ hợp tác liên kết theo chuỗi sản xuất tiêu thụ sản phẩm và các hoạt động phát triển sản xuất khác do cộng đồng đề xuất; được tư vấn, hỗ trợ dinh dưỡng cho bà mẹ trước, trong và sau sinh; khám, quản lý thai nghén và chăm sóc y tế đối với phụ nữ mang thai; hỗ trợ phụ nữ mang thai được tầm soát các loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến; hỗ trợ trẻ sơ sinh tầm soát các loại bệnh bẩm sinh phổ biến; điều trị, cung cấp bổ sung dinh dưỡng cho trẻ em dưới 5 tuổi.

Cụ thể hóa mục tiêu của chương trình, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 33 phê duyệt danh sách 48 thôn đặc biệt khó khăn của 31 xã, thị trấn trên địa bàn 9 huyện thuộc đối tượng đầu tư xây dựng, nâng cấp, sửa chữa cơ sở hạ tầng thực hiện Tiểu dự án 1 của Dự án 9. Giai đoạn 2021 - 2025, tổng nguồn vốn được giao thực hiện Dự án 9 là 383.809 triệu đồng, trong đó ngân sách T.Ư 363.067 triệu đồng (vốn đầu tư 177.426 triệu đồng, vốn sự nghiệp 185.641 triệu đồng); ngân sách địa phương đối ứng 20.742 triệu đồng. Đến nay, các địa phương và ngành chức năng đã triển khai thực hiện 33 công trình lớp học, nhà lưu trú giáo viên, nhà sinh hoạt cộng đồng, công trình chống sạt lở; triển khai 48 mô hình sinh kế, 1.357 hoạt động hỗ trợ sản xuất cho 885 người thụ hưởng; thực hiện 7 dự án bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, thông tin truyền thông nâng cao đời sống tinh thần cho đồng bào; hỗ trợ bảo vệ và phát triển các DTTS số có khó khăn đặc thù cho 12 hộ với 118 người thụ hưởng; triển khai các giải pháp giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại 192 xã cho trên 27.700 người thụ hưởng.

Theo đánh giá của Ban Dân tộc tỉnh, Dự án 9 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT - XH vùng đồng bào DTTS&MN tạo ra năng lực giúp đồng bào nhanh chóng hòa nhập với sự phát triển của xã hội và tạo cơ hội tiếp cận và thụ hưởng tốt hơn các dịch vụ xã hội cơ bản và cơ hội phát triển kinh tế, giúp nhóm DTTS rất ít người thực hiện các quyền cơ bản, phát triển bình đẳng, đầy đủ với các dân tộc khác.

Bài, ảnh: AN GIANG