Đồng Văn đẩy mạnh xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong Nhân dân các dân tộc trên địa bàn

Căn cứ kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TU năm 2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy năm 2025, Ban Thường vụ huyện ủy Đồng Văn đã ban hành Kế hoạch số số 369-KH/HU của Huyện ủy về thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TU, năm 2025, xác định 6 chỉ tiêu cơ bản để thực hiện, đồng thời chỉ đạo các cơ quan khối tuyên truyền, các xã, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền gắn với việc vận động nhân dân thực hiện tốt việc xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu gắn với 03 chương trình mục tiêu quốc gia, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, cải tạo vườn tạp, phát triển kinh tế vườn hộ, tạo sinh kế cho người dân, giảm nghèo bền vững; công tác bảo vệ môi trường, thu gom rác thải, di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà ở, xây dựng nhà tắm, nhà vệ sinh… Ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện uỷ đã tham mưu cho Ban Thường vụ Huyện uỷ ban hành văn bản giao chỉ tiêu cụ thể cho các xã, thị trấn thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TU trong năm 2025. Cấp uỷ, chính quyền các xã, thị trấn tiếp tục tổ chức Hội nghị gặp mặt Bí thư chi bộ, trưởng thôn, người có uy tín, hội viên Hội nghệ nhân dân gian, thầy mo, thầy cúng và các cá nhân tiêu biểu trong việc thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TU.

Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước; triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025. Tiếp tục phát huy hiệu quả các hoạt động xã hội hóa, huy động nguồn lực, sức mạnh trong Nhân dân để đầu tư sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững; phát huy thuần phong mỹ tục, bài trừ các hoạt động mê tín dị đoan, xóa bỏ hủ tục lạc hậu, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và xây dựng con người mới, nếp sống mới, tạo nên những giá trị văn hóa đặc sắc, phục vụ phát triển du lịch, tạo thu nhập cho người dân.

Các xã, thị trấn tiếp tục đổi mới công tác tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh; phát huy vai trò của đội ngũ già làng, trưởng thôn, trưởng ban công tác Mặt trận, tổ dân phố, hội viên Hội nghệ nhân dân gian, người có uy tín, trưởng các nhánh dòng họ, thầy mo, thầy cúng, thầy khèn, kèn, thầy chỉ đường trong công tác tuyên truyền vận động.

Với sự quan tâm vào cuộc tích cực, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, Nghị quyết số 27-NQ/TU đã đi vào cuộc sống, tạo sự chuyển biến về nhận thức, từng bước hình thành tư duy mới trong cán bộ, đảng viên, nhân dân các dân tộc trong huyện về việc tổ chức lễ cưới, tang ma và lễ hội…đến nay cơ bản Nhân dân các dân tộc đã nhận thức được tác hại, hệ lụy của các hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu; từng bước thay đổi cách nghĩ, cách làm; các đám cưới thực hiện theo nếp sống văn minh với tinh thần vui tươi, tiết kiệm hơn so với trước. Trong việc cưới cơ bản được tổ chức trang trọng, phù hợp với thuần phong mỹ tục của từng dân tộc; không tổ chức đám cưới ăn uống dài ngày; tỷ lệ tảo hôn giảm rõ rệt, không còn các hủ tục kéo vợ và không còn hôn nhân cận huyết thống.

Kết quả trong quý I năm 2025 đã tổ chức tuyên truyền được 62 buổi/3.941 lượt người tham gia, trong đó cấp huyện tuyên truyền được 05 buổi/350 lượt người tham gia, cấp xã tuyên truyền được 57 buổi/3.591 lượt người tham gia; tổ chức 01 hội nghị mạn đàm gắn với hội nghị tổng kết công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TU năm 2024 với 81 đại biểu tham dự; tuyên truyền bằng loa phát thanh, loa không dây được 140 buổi, băng rôn, khẩu hiệu được 25 cái và 64 tin bài.

Trong việc tang, đến nay 100% các thôn đã thành lập Ban tang lễ thôn để hỗ trợ, giúp đỡ gia đình trong thực hiện nhiệm vụ khi có tang ma (thành viên Ban tang lễ gồm các đồng chí lãnh đạo chủ chốt của thôn, người có uy tín, có tiếng nói trong thôn, am hiểu phong tục tập quán, một số hội viên Hội nghệ nhân dân gian).

 Tiếp tục duy duy trì 08 mô hình tập thể trong việc vận động nhánh dòng họ đưa người chết vào áo quan, như:  Mô hình tập thể nhánh dòng họ Sùng thôn Lô Lô Chải, xã Lũng Táo và thôn Má Lầu A, Má LầuB, xã Ma Lé; Nhánh dòng họ Thào thôn Chúng Pả B, xã Phố Cáo; thôn Tả Lủng, xã Sảng Tủng; thôn Thài Phìn Tủng, xã Thài Phìn Tủng; Nhánh dòng họ Hầu thôn Sủa Pả A- xã Phố Cáo, thô Ngài Trồ - xã Ma Lé; Nhánh dòng họ Vàng thôn Chúng Mung - xã Thài Phìn Tủng; thôn Khó Cho - xã Vần Chải; Nhánh dòng họ Ly thôn Mà Lủng - xã Lũng Táo, thôn Tả Lủng A - xã Vần Chải; Nhánh dòng họ Giàng thôn Pù Trừ Lủng, Sủng Là dưới - xã Sủng Là; Thôn Há Đề, thôn Tủng B - xã Lũng Thầu; Nhánh dòng họ Vừ  thôn Lầu Chá Tủng - xã Sà Phìn, Sà Tủng Chứ - xã Tả Phìn, thôn ThènVán - xã Lũng Cú; Mô hình câu lạc bộ phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống của Hội Nông dân huyện.

Trong tổ chức lễ hội, đời sống sinh hoạt, kết quả đã vận động Nhân dân di dời chuồng trại gia súc ra xa nhà ở được 02 công trình; cải tạo, làm mới nhà tắm, nhà vệ sinh được 13 công trình, trong đó nhà tắm 6 công trình, nhà vệ sinh 7 công trình; tổ chức dọn vệ sinh đường làng, ngõ xóm, công sở được 148 buổi trên 12.000 lượt cán bộ, công nhân viên chức, học sinh và nhân dân tham gia.

Các lễ hội trên địa bàn huyện Đồng Văn đảm bảo đúng quy định, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm điển hình như Lễ hội Hoa lê tại thị trấn Phố Bảng; Hoa đào tại thôn Lao Xa, xã Sủng Là; Lễ hội Đền Lũng Cú tại xã Lũng Cú; Lễ hội “xuống đồng” của dân tộc Giáy thôn Ma Lé, xã Ma Lé; Lễ hội Gầu Tào tại xã Phố Cáo…

Đồng chí Trần Mạnh Lợi, Uỷ viên BTV Tỉnh uỷ, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ dự Lễ hội Hoa Lê và Ngày hội văn hoá các dân tộc thị trấn Phó Bảng lần thứ IV năm 2025

Tuy nhiên công tác vận động đưa người chết vào áo quan đối với một số dòng họ dân tộc Mông còn gặp nhiều khó khăn, nhất là đối với một số dòng họ, nhánh dòng họ đồng bào dân tộc Mông.

Có thể thấy công tác lãnh chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TU trong 3 tháng đầu năm 2025 đạt được nhiều kết quả, trong thời gian tới Ban Thường vụ huyện ủy Đồng văn xác định một số nội dung trong tâm để thực hiện hiệu Nghị quyết:

(1) Tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ Đảng các cấp, cả hệ thống chính trị vào cuộc quyết liệt trong xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh theo Nghị quyết số 27-NQ/TU của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ năm 2025; (2) Cán bộ, đảng viên phải gương mẫu đi đầu trong việc xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh để nêu gương cho quần chúng làm theo, thực hiện tốt nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội đảm bảo tính kế thừa có chọn lọc và phát huy thuần phong mỹ tục; (3) Quyết liệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc tổ chức thực hiện các nội dung cam kết của cán bộ, công nhân viên chức; cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang trên địa bàn đã cam kết về gương mẫu thực hiện việc xoá bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh; Phát huy tối đa đội ngũ già làng, trưởng bản, người có uy tín, Trưởng dòng họ trong công tác tuyên truyền, vận động. (4) Chỉ đạo nâng cao chất lượng hoạt động của “Hội nghệ nhân dân gian”; (5) Biểu dương, khen thưởng kịp thời (đột xuất) cho những tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc bài trừ các hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh. Đồng thời, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, cán bộ thiếu gương mẫu để gia đình, người thân vi phạm các quy định của pháp luật trong bài trừ các hủ tục lạc hậu; (6) Đẩy mạnh công tác đối thoại của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền từ huyện đến các xã, thị trấn với nhân dân, đối thoại giữa người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền xã với nhân dân các thôn, tổ dân phố, các dòng họ… để giải quyết, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong nhân dân ngay từ cơ sở.

                                                                                   Nguyễn Ngọc Hà