Rà soát kỹ lưỡng phạm vi và các nội dung sửa đổi, bổ sung đối với 11 luật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh

Toàn cảnh Phiên họp

Đề nghị xem xét thông qua dự án luật theo trình tự rút gọn

Tờ trình tóm tắt Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Phòng không nhân dân, Luật Lực lượng dự bị động viên, Luật Phòng thủ dân sự, Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, Luật Dân quân tự vệ, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh đã nêu rõ sự cần thiết ban hành luật; mục đích nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ, chủ trương, định hướng trong các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp.

Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam Thái Đại Ngọc trình bày Tờ trình

Dự án luật tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều về vị trí, vai trò, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Dự thảo luật gồm 12 điều, trong đó có 11 điều sửa đổi, bổ sung 11 luật và 1 điều về hiệu lực thi hành.

Căn cứ quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025, Chính phủ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn đối với việc xem xét, thông qua dự án luật.

Rà soát kỹ lưỡng phạm vi và các nội dung sửa đổi, bổ sung đối với 11 luật

Trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng, Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Phòng không nhân dân, Luật Lực lượng dự bị động viên, Luật Phòng thủ dân sự, Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, Luật Dân quân tự vệ, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại tán thành sự cần thiết ban hành Luật với những cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ nhằm thể chế hoá quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, bảo đảm phù hợp, thống nhất trong hệ thống pháp luật khi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và các luật liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo thẩm tra

Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại (QPANĐN) nhận thấy, các chính sách quy định tại dự thảo Luật nhằm thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng liên quan đến đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; sắp xếp, tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 02 cấp. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ lưỡng phạm vi và các nội dung sửa đổi, bổ sung đối với 11 luật, các luật trong lĩnh vực quốc phòng, quân sự và pháp luật có liên quan để báo cáo Chính phủ có chỉ đạo để kịp thời sửa đổi, bổ sung luật đó để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc phòng (Điều 1), có ý kiến đề nghị làm rõ sự khác nhau về nội hàm, vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và việc chỉ đạo, chỉ huy giữa “khu vực phòng thủ” và “phòng thủ khu vực” để tránh chồng chéo, thống nhất về cách hiểu và thuận lợi trong tổ chức thực hiện, đồng thời làm rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của “Ban Chỉ huy phòng thủ khu vực” sau khi sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp.

Đối với quy định sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam (Điều 2), có ý kiến đề nghị nghiên cứu thẩm quyền chuyển giao từ cấp “huyện” lên cấp “tỉnh” tại điểm b khoản 1 Điều 40 và điểm b khoản 2 Điều 41, nên giao cấp xã quyết định đối với cán bộ, công chức, hạ sĩ quan dự bị cư­ trú tại địa phương, cấp xã quyết định sĩ quan dự bị cấp Tiểu đoàn trở xuống; giao cấp tỉnh quyết định đối với sĩ quan dự bị từ cấp Trung đoàn trở lên và sĩ quan dự bị có quân hàm từ Thượng tá trở lên.

Đại biểu tham gia Phiên họp

Có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung sửa đổi khoản 2 Điều 15 về cấp bậc quân hàm cao nhất đối với chức vụ, chức danh của sĩ quan, liên quan đến các chức vụ Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm, Ủy viên Thường trực Ủy ban QPANĐN của Quốc hội để bảo đảm phù hợp với Nghị quyết số 178/2025/QH15 ngày 18/02/2025 của Quốc hội về việc tổ chức các cơ quan của Quốc hội (Ủy ban Đối ngoại sáp nhập với Ủy ban Quốc phòng và An ninh thành Ủy ban QPANĐN)

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nghĩa vụ quân sự (Điều 4), một số ý kiến đề nghị làm rõ về việc bổ sung quy định “sơ tuyển sức khỏe”; đồng thời quy định cụ thể địa điểm “niêm yết công khai kết quả sơ tuyển sức khỏe; phân loại sức khỏe trong thời hạn 20 ngày.” tại nội dung sửa đổi, bổ sung Điều 40 để bảo đảm thống nhất thực hiện cũng như tránh việc vi phạm, lộ thông tin nhạy cảm, bí mật cá nhân.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng không nhân dân (Điều 6), có ý kiến cho rằng, Ban chỉ huy phòng thủ khu vực là đơn vị trực thuộc Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh, hiện nay chưa rõ về cơ cấu chỉ huy, lãnh đạo; do đó, đề nghị cân nhắc chưa quy định cụ thể chức danh Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực; nên rà soát, bổ sung sau khi có quy định cụ thể về tổ chức, chỉ huy của Ban chỉ huy phòng thủ khu vực.

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng thủ dân sự (Điều 8), có ý kiến cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung điểm a và điểm b khoản 3 Điều 7 về cấp độ phòng thủ dân sự chưa thực sự hợp lý, đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu để quy định cụ thể hơn, bảo đảm phân biệt rõ được hai cấp độ phòng thủ dân sự, để dễ áp dụng trong thực tiễn.

Đại biểu tham gia Phiên họp

Thẩm tra việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dân quân tự vệ (Điều 10), một số ý kiến đề nghị làm rõ hơn về cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn của quy định cấp xã tổ chức “trung đội Dân quân phòng không, pháo binh” tại khoản 2 Điều 15; thuyết minh rõ về tính khả thi của quy định này; làm rõ việc bổ sung “hải đội dân quân thường trực” tại điểm b khoản 1 Điều 23, quy định này có phát sinh tổ chức mới không; làm rõ việc bổ sung đối tượng “Dân quân tự vệ” tại điểm c khoản 2 Điều 43…

Đề nghị sửa tên luật là “Luật sửa đổi, bổ sung 11 luật thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng”

Thảo luận về nội dung này, các ý kiến cơ bản thống nhất với Tờ trình và Báo cáo thẩm tra trình tại Phiên họp. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đánh giá cao cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã chuẩn bị hồ sơ, tài liệu kỹ lưỡng. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị trình Quốc hội sửa tên luật là: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều 11 luật trong lĩnh vực quốc phòng. Đồng thời cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát từ ngữ, câu chữ đúng với chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Bộ Chính trị và cơ quan có thẩm quyền.

Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, dự thảo một luật sửa 11 luật thuộc lĩnh vực quốc phòng tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều về vị trí, vai trò, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng có liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, tổ chức chính quyền địa phương hai cấp để bảo đảm thống nhất quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các quy định pháp luật có liên quan. Dự thảo luật gồm 12 điều, trong đó có 11 điều sửa đổi, bổ sung 11 luật và một điều về hiệu lực thi hành.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với sự cần thiết ban hành luật về những nội dung sửa đổi, bổ sung 11 luật; đánh giá cao công tác chuẩn bị của Chính phủ; thống nhất với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại rất cụ thể, đầy đủ. Hồ sơ dự án luật đủ điều kiện báo cáo Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 theo quy trình, thủ tục rút gọn. Nội dung cơ bản phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, phù hợp với Hiến pháp và bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, tính khả thi xung quanh sắp xếp bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát các luật thuộc lĩnh vực quốc phòng và các luật có liên quan đến lĩnh vực quốc phòng để đề xuất sửa đổi, bổ sung bảo đảm tính thống nhất, tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị sửa tên luật là “Luật sửa đổi, bổ sung 11 luật thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng” và giao cho hai cơ quan thống nhất về nội dung theo đúng kết luận của cấp có thẩm quyền, Đề án tổ chức lực lượng quân đội, lực lượng quốc phòng phù hợp với sắp xếp tổ chức bộ máy.

Đại biểu tham gia Phiên họp

Chính phủ chỉ đạo Bộ Quốc phòng, cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, các cơ quan liên quan tổng hợp, nghiên cứu các ý kiến thẩm tra của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, rà soát toàn diện, đầy đủ các nội dung cần sửa đổi, bổ sung trong 11 luật lần này và các luật có liên quan để hoàn thiện hồ sơ dự án luật, gửi đại biểu Quốc hội để thảo luận vào đợt 2 của Kỳ họp thứ 9.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan chủ trì soạn thảo theo dõi, chuẩn bị tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo luật sau thảo luận tại tổ để gửi đại biểu Quốc hội trước khi thảo luận hội trường và sau khi thảo luận tại hội trường để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trước khi trình Quốc hội thông qua, bảo đảm luật thông qua có sự thống nhất cao.

Một số hình ảnh tại Phiên họp:

Toàn cảnh Phiên họp

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu

Đại biểu tham gia Phiên họp

Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam Thái Đại Ngọc trình bày Tờ trình