Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Kiên định thực tiễn để tiến lên

Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đến thăm xí nghiệp Công ty Hợp doanh Cao su Phạm Hiệp (thuộc Sở Giao thông vận tải Thành phố Hồ Chí Minh), cơ sở thí điểm thực hiện Nghị quyết 306 của Bộ Chính trị về phát huy quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, ngày 6/2/1987.

Thực tế, trong những năm đầu tiến hành công cuộc đổi mới, sự hạn chế về năng lực, trình độ, cộng với sức ỳ tư duy là nguyên nhân chủ yếu làm cho tình hình đất nước vẫn còn nhiều khó khăn. Vì vậy, đồng chí luôn lưu ý: “Phải nhìn thẳng vào sự thật, phải thấy rằng thiếu sót chủ quan của chúng ta là nghiêm trọng và kéo dài. Phải có tinh thần dũng cảm tự phê phán mạnh mẽ và triệt để để đổi mới. Không như thế, chúng ta sẽ rơi vào tình trạng trì trệ kéo dài với những tai họa thật sự - những tai hoạ không phải do bản chất chế độ chúng ta gây ra mà là do khuyết điểm của chúng ta gây ra”. [Nguyễn Văn Linh: Đổi mới để tiến lên, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội, 1988]

Khi chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, với niềm tin vững chắc vào tiền đồ chủ nghĩa xã hội, kiên định mục tiêu chủ nghĩa xã hội, đồng chí Nguyễn Văn Linh đã chỉ đạo soạn thảo Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và Chiến lược ổn định, phát triển kinh tế đến năm 2000, được Đại hội lần thứ VII của Đảng năm 1991 thông qua.

"Những việc cần làm ngay"

Ngay từ những bước đầu tiên của sự nghiệp đổi mới, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã sớm thấy những “căn bệnh” tham nhũng, lãng phí, quan liêu cản trở công cuộc đổi mới và ẩn chứa nhiều nguy cơ, có thể trở thành “quốc nạn” nên kịp thời đề xuất "Những việc cần làm ngay". Với tinh thần “nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật và nói rõ sự thật”, sau Đại hội lần thứ VI của Đảng, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, với bút danh N.V.L., đã có các bài viết ngắn gọn đăng trong chuyên mục “Những việc cần làm ngay” trên Báo Nhân Dân.

Từ ngày 25/5/1987 đến 28/9/1990, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã viết 31 bài báo cùng với đầu đề “Những việc cần làm ngay”. Từ những việc cụ thể, các bài viết trong chuyên mục đã phê phán và yêu cầu xử lý kịp thời những vấn đề vừa cấp bách, vừa cơ bản, nhằm thực hiện Nghị quyết Đại hội VI của Đảng. Các bài trong chuyên mục đã nêu những vấn đề nóng hổi trong đời sống kinh tế-xã hội; trực diện chỉ ra những hiện tượng, hành vi tiêu cực của một số tập thể, cá nhân; phê phán thói quan liêu, vô trách nhiệm, lãng phí, đồng thời yêu cầu phải xử lý kịp thời và trả lời trước công luận.

Trên tinh thần “lấy dân làm gốc”, lời nói đi đôi với việc làm, tác giả N.V.L. đề nghị các cấp, ngành, địa phương phải thực hiện công khai, tôn trọng những vấn đề, hiện tượng báo chí nêu, quần chúng kêu ca oán trách lâu ngày, mà lãnh đạo vẫn giữ thái độ “im lặng đáng sợ”, yêu cầu các cấp, các ngành nhìn thẳng vào sự thật, thực hiện công khai dân chủ, tập trung giải quyết những vấn đề do công luận lên tiếng một cách nhanh chóng, chính xác, triệt để; đồng thời cũng lưu ý trách nhiệm chính trị-xã hội rất lớn của các cơ quan truyền thông đại chúng, của người viết báo, phải có “động cơ trong sáng, tấm lòng chân thành và ý thức trách nhiệm cao” trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực và “phải có tấm lòng cương trực: Yêu người làm đúng, làm tốt để ca ngợi; ghét bọn làm xấu, làm sai, làm ác để lên án. Vai trò của nhà báo là đem ánh sáng trong lành tỏa rộng ra, đẩy lùi, thu hẹp và xóa dần bóng tối”. [Báo Nhân Dân: Sức sống “Những việc cần làm ngay”, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2017, trang 8]

“Những việc cần làm ngay” của tác giả N.V.L. đã tạo nên một phong trào hưởng ứng mạnh mẽ của đông đảo cán bộ và quân chúng nhân dân trong cả nước. Những phát hiện, kiến nghị mới đã được làm sáng tỏ và xử lý nghiêm minh. Một số vụ, việc thường giải quyết chậm trễ đã được sớm kết luận, xử lý và công bố công khai... Hưởng ứng “Những việc cần làm ngay” trở thành nội dung quan trọng trong chương trình hành động của nhiều địa phương, nhiều ngành và trong phong trào cách mạng quần chúng; thể hiện rõ phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm và dân kiểm tra” trong công cuộc ngăn chặn, đẩy lùi, xóa bỏ tiêu cực và biểu dương, phát huy những mặt tích cực, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Đánh giá về sức sống “Những việc cần làm ngay”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, do mục tiêu, định hướng của “Những việc cần làm ngay” rõ ràng, gắn liền biểu dương với phê phán, hướng tới việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, “Những việc cần làm ngay” phải trở thành chương trình hành động của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị; thực hiện “Những việc cần làm ngay” với phong cách mới, giải quyết những vấn đề đặt ra một cách dứt điểm theo tinh thần nói thẳng, nói thật, lời nói đi đôi với việc làm, mở rộng tính công khai, dân chủ. [Báo Nhân Dân: Sức sống “Những việc cần làm ngay”, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2017, trang 8-9]

Với trọng trách là Tổng Bí thư nhiệm kỳ đầu đổi mới, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã lãnh đạo triển khai thực hiện hiệu quả đường lối đổi mới mà Đại hội VI đã đề ra. Đặc biệt, trong bối cảnh các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên xô tan rã, Việt Nam bị bao vây cấm vận, cuộc khủng hoảng kinh tế-xã hội diễn ra nghiêm trọng, đời sống của nhân dân gặp nhiều khó khăn, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh đã cùng Trung ương Đảng lãnh đạo vượt qua khó khăn, kiên trì đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa với những bước đi và cách làm phù hợp hoàn cảnh của Việt Nam. Công cuộc đổi mới đất nước đã đạt được thành tựu quan trọng, kinh tế xã hội phát triển, quốc phòng an ninh được tăng cường, củng cố, đời sống của nhân dân được cải thiện, quan hệ đối ngoại được mở rộng, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao.

Kết thúc thắng lợi nhiệm kỳ Đại hội VI, do tuổi đã cao, đồng chí Nguyễn Văn Linh xin không tiếp tục tham gia Ban Chấp hành khóa mới với lời hứa: “Dù không còn ở trong Trung ương nữa, nhưng với trách nhiệm là người đảng viên, tôi xin cố gắng cống hiến sự hiểu biết và kinh nghiệm nhỏ bé của mình cho cách mạng, cho Đảng cho đến hơi thở cuối cùng”. [Báo Nhân Dân, số ra ngày 30/4/1998]

Đồng chí được Đại hội VII (1991), và Đại hội VIII (1996) cử làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Trên cương vị mới, đồng chí tiếp tục nghiên cứu và có nhiều ý tưởng sáng tạo, đóng góp với lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tỏ rõ tinh thần, trách nhiệm của một người cộng sản, nêu cao tấm gương mẫu mực về đạo đức: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, tinh thần lao động tận tụy hết mình vì cách mạng, trọn đời cống hiến cho sự nghiệp của Đảng, của dân tộc.

Gần 70 năm hoạt động ở nhiều vùng, nhiều địa phương, nhiều lĩnh vực, trải rộng trên cả ba miền đất nước và được Đảng tin cậy giao phó nhiều trọng trách, dù ở đâu, làm công việc gì, ở cương vị nào, đồng chí Nguyễn Văn Linh cũng luôn hết lòng vì Đảng, vì dân, vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách, kiên định mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ và đã có những đóng góp to lớn cho Đảng, cho cách mạng. [Diễn văn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Văn Linh (1/7/1915-1/7/2015)]

Qua hơn 35 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Những thành tựu đó đã khẳng định đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo là đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với quy luật khách quan của lịch sử và nguyện vọng của nhân dân, trong đó có vai trò và sự đóng góp hết sức quan trọng của đồng chí Nguyễn Văn Linh.

Nội dung và trình bày: Trung Hưng
Ảnh: Báo Nhân Dân, TTXVN