Về Khâu Vai trải nghiệm mảnh đất sơn thuỷ hữu tình (tiếp theo kỳ 1)

Thiếu nữ dân tộc Nùng trong trang phục truyền thống đi chợ Phong Lưu

Kỳ 2. Đến con người thân thiện, giàu bản sắc văn hoá

Xã Khâu Vai có 9 dân tộc anh em chung sống, đoàn kết, gắn bó, giúp đỡ nhau cùng phát triển, trong đó dân tộc Mông chiếm hơn 95%. Là xã có nhiều dân tộc nên mỗi dân tộc có những nét văn hoá đặc sắc riêng. Vào dịp Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai, tất cả mọi người từ các thôn đến tụ hội tại trung tâm xã để giao lưu, tìm lại bạn xưa, kết duyên bạn mới và trút bầu tâm sự chia sẻ về những buồn vui trong cuộc sống.

Cùng với sự thay đổi của thời gian, sự phát triển kinh tế -xã hội; đời sống của nhân dân xã Khâu Vai ngày càng nâng lên nhưng họ vẫn giữ được những nét văn hoá đặc sắc truyền thống của dân tộc mình, như: Thổi múa khèn Mông, hát đối giao duyên dân tộc Nùng, may mặc trang phục truyền thống, thờ cúng tổ tiên,…Tiêu biểu nhất là dân tộc Nùng, tuy chỉ có 57 hộ dân sinh sống tại thôn Khâu Vai nhưng vào các ngày 2, ngày 7 âm lịch hằng tháng, nhân dân vẫn duy trì sinh hoạt họp chợ phiên; vào ngày mùng 2 Tết nguyên đán, ngày 2/2 và 27/3 âm lịch, các hộ gia đình dân tộc Nùng thôn Khâu Vai đều làm Lễ dâng hương miếu ông, miếu bà để tưởng nhớ mối tình đẹp của chàng Ba, nàng Út và cầu cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, mọi nhà bình an, hạnh phúc. Trong sinh hoạt văn hoá, họ duy trì Đội văn nghệ dân gian thường xuyên biểu diễn các làn điệu hát đối giao duyên (hay còn gọi là hát Phươn) vào các dịp lễ tết, đám cưới, mừng thọ, vào nhà mới. Mỗi lần các cặp đôi hát đối với nhau, lời ca du dương, trầm bổng cất lên kéo dài từ đêm hôm trước đến tận sáng hôm sau, chỉ khi nào một bên không đối được mới dừng lại. Hay tổ chức các trò chơi dân gian: Đánh yến, tung còn giao duyên, đánh sảng, lày cỏ, vào các dịp lễ hội. Duy trì hoạt động giã bánh giày vào các dịp đám cưới để làm quà tặng khách mang về. Đối với trang phục dân tộc Nùng, hầu hết tất cả các hộ gia đình tự biết thêu dệt theo hình thức thủ công, được truyền lại từ thế hệ ông, bà cho các con, các cháu. Từ nhỏ đến khi trưởng thành, mỗi người đều có bộ quần áo riêng để mặc hằng ngày hoặc vào các dịp lễ hội. Bên cạnh đó, trong xây dựng nhà ở, người Nùng ở xã Khâu Vai vẫn giữ được kiến trúc nhà ở truyền thống. Đó là tường nhà bằng ván gỗ, mái lợp ngói âm dương, ấm áp về mùa Đông và mát mẻ về mùa Hè, được du khách khắp nơi yêu thích.

Lễ dâng hương miếu ông, miếu bà, phong tục tập quán đẹp của người dân xã Khâu Vai

Trong đón tiếp khách, người dân nơi đây rất thân thiện, niềm nở. Mỗi khi có khách đến nhà, mọi người đều chào đón cởi mở, mến khách như đợi người thân đi xa, lâu ngày mới trở về thăm quê. Anh Alex đến từ Tây Ban Nha, lần đầu đến tham quan Khâu Vai chia sẻ: “Tôi đã đi nhiều nước nhưng khi đến Việt Nam nói chung và mảnh đất Khâu Vai nói riêng, tôi thấy mọi người đều rất thân thiện, gần gũi, gặp ai cũng tươi cười vui vẻ. Vì vậy, tôi rất ấn tượng về tình cảm của con người nơi đây”. Không chỉ riêng anh Alex có cảm nhận như thế, mà rất nhiều khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm đều rất thích phong cảnh thiên nhiên và nét đẹp văn hoá của người dân xã Khâu Vai.

Giã bánh giày, nét đẹp trong văn hoá của dân tộc Tày, Nùng diễn ra vào dịp Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai hằng năm

Để phát huy tiềm năng thế mạnh về du lịch gắn với bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá truyền thống của các dân tộc trên địa bàn, trong những năm qua, cấp uỷ, chính quyền xã Khâu Vai đã ban hành Nghị quyết, kế hoạch phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hoá, trong đó tập trung xây dựng Làng văn hoá du lịch cộng đồng dân tộc Nùng thôn Khâu Vai; bảo tồn, phát huy di sản văn hoá phi vật thể quốc gia “Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai”; kêu gọi các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển du lịch khu vực Mê cung đá và đề xuất với huyện các giải pháp về phát triển du lịch lòng hồ Thuỷ điện Bảo Lâm 3. Có như vậy, trong tương lai không xa, hy vọng Khâu Vai sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn du khách thập phương.

Bài, ảnh: Quỳnh Lưu

Về Khâu Vai trải nghiệm mảnh đất sơn thuỷ hữu tình (kỳ 1)