Níu xuân ở “làng địa ngục”

CTTBTG - Làng Sảo Há theo tiếng Mông, Sảo Há có nghĩa là "thung lũng trên cao", thuộc xã Vần Chải, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang nằm ở giữa khu rừng già biệt lập, ẩn mình sâu trong sương mù bao phủ, với xung quanh bốn bề rừng núi sừng sững chạm trời. Làng cách trung trâm xã Vần Chải khoảng 2km. Làng Sảo Há đến nay đã là điểm nổi tiếng ở Hà Giang hút nhiều khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm, kể từ thời điểm Báo Hà Giang đăng bài “Ngôi làng trên mây” rồi đến bộ phim kinh dị “Tết ở làng địa ngục” và “Kẻ ăn hồn” được chọn làm bối cảnh và được khởi chiếu vào cuối năm 2023. Từ đó Làng Sảo Há được nhiều người gọi “làng trên mây” và nay là gắn với cái rùng rợn “làng địa ngục” hay “kẻ ăn hồn”.

Con đường lên làng địa ngục huyền ảo như cưới mây, đạp gió xuyên rừng vào làng

Trước đây đường lên làng Sảo Há duy nhất chỉ có một con đường bé nhỏ như sợi chỉ mong manh, con người chỉ có thể đi bộ hoặc bằng ngựa, thì nay đường lên làng địa ngục đã đi lại thuận lợi hơn bởi con đường đã được bê tông. Du khách không thể di chuyển bằng ô tô mà chỉ có thể di chuyển bằng xe máy hoặc đi bộ vượt qua những khúc cua tay áo, dốc dài treo leo, trên là vách đá treo leo, dưới là thung lũng sâu hoắm hun hút, con đường tơ lụa mền mại xuyên qua những tầng mây trên cánh rừng già cổ thụ rộng trên 500ha, có niên đại hàng trăm năm tuổi, rồi vượt qua rừng trúc đẹp mê hồn là đến ngôi làng cổ Sảo Há.

Con đường xuyên rừng già lên làng địa ngục, làng biệt lập trên đỉnh núi ở độ cao gần 1.500m so với mực nước biển

Ngôi Làng nằm ở độ cao trên 1.500m so với mực nước biển, làng có 22 hộ đều là dân tộc Mông và mang họ Vàng cùng sinh sống lâu đời ở đây. Những ngôi nhà trình tường đất, những mái ngói âm dương, bờ rào đá rêu phong vẫn trường tồn ẩn mình giữa núi rừng mây núi ôm ấp. Cũng vì thế mà hoa đào, hoa mận ở làng địa ngục luôn nở muộn hơn so với các nơi khác. Sau Tết nguyên đán sẽ là thời điểm hoa đào nở rộ, tỏa sắc hồng tươi. Đây là khoảng thời gian đẹp nhất để du khách đến tham quan, trải nghiệm.

Ngôi làng đẹp lạ lùng và tĩnh mịch, huyền bí giữa mây núi trên lưng trời cao nguyên

Cảnh vật ngôi làng khi thời tiết ít mây mù

Nhiều người hỏi tại sao ngôi làng chỉ có dòng họ Vàng, mà không có dòng họ nào khác. Sau khi tìm hiểu, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Bí thư Đảng uỷ xã Vần Chải, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện uỷ cho hay: vào những năm 1958-1959, thủ lĩnh nhóm thổ phỉ Vàng Vạn Ly đã cùng các thuộc hạ đã đưa gia đình, anh em họ hàng lên định cư ở đây, để biệt lập với thế giới bên ngoài. Đó cũng là nguồn gốc mà ngôi làng địa ngục này chỉ có dòng họ Vàng sinh sống. Vàng Vạn Ly là tên tướng phỉ, là kẻ cầm đầu rất hung dữ và khét tiếng tàn ác, chúng chuyên cướp bóc ở địa phương và chống phá chính quyền, chúng tụ tập tại làng địa ngục trong hang sâu, rừng thiêng, nước độc để chống cự. Sau mười bốn tháng kiên trì tuyên truyền, vận động, người xã đội trường, anh hùng Sùng Dũng Lù là người con của xã Vần Chải, một mình tay không đã thuyết phục được vợ Vàng Vản Ly dẫn đường vào núi rừng hang Sảo Há nơi ẩn nấu của bọn thủ phỉ, vận động thuyết phục được tướng phỉ Vàng Vạn Ly cùng 12 tên phỉ cầm 7 khẩu súng trường, súng kíp ra đầu hàng. Với chiến công đó tháng 01/1967, Sùng Dũng Lù được Chủ tịch Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Anh hùng lực lượng vũ trang đầu tiên của huyện Đồng Văn Sùng Dúng Lù là người con của xã Vần Chải

Thời tiễu phí nhân dân xã Vần Chải luôn đề cao cảnh giác, sẵn sáng chiến đấu kịp thời

Hang làng địa ngục vẫn được giữ nguyện vẹn, nơi trú ẩn của tướng phỉ Vàng Vạn Ly và 12 tên phỉ khén tiếng tàn ác của những năm 1958-1959

Đi qua cổng làng nơi có Miếu thờ thần linh thổ địa, qua rừng cổ thụ nguyên sinh và và qua bạt ngàn rừng trúc là đến Hang Phỉ, nơi trung tâm của làng địa ngục, nơi có những ngôi nhà cổ, mái ngói âm dương, bờ rào đá rêu phong, nơi không khí trong lành và trầm tích.

Hoa mận, đào nở rộ trên con đường làng Sảo Há

Du khách chụp ảnh lưu niệm cùng với lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch, lãnh đạo huyện Đồng Văn tại cổng làng Sảo Há.

Theo lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch sẽ cùng với chính quyền huyện định hướng cho Làng Sáo Há phát triển du lịch theo hướng du lịch xanh, du lịch bền vững, lấy người dân tại làng này làm trung tâm và chủ thể để phát triển du lịch, tạo sinh kế, nâng cao đời sống, vật chất, tinh thần cho người dân nơi đây.

Tác giả: Dương Ngọc Đức